اقتصاد ملی چطور از آفت سفتهبازی خلاص میشود
تاریخ انتشار: ۳۰ دی ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۸۸۹۲۹۴
کاهش سفتهبازی و سوداگری و ایجاد ثبات و آرامش در بازار، حمایت از تولید و برقراری عدالت مالیاتی، 3 هدف اصلی برای اجرای طرح مالیات بر عایدی سرمایه و سوداگری است و موجب خروج آفت سفتهبازی و دلالی از اقتصاد کشور میشود.
به گزارش ایران اکونومیست، نمایندگان مجلس بررسی طرح مالیات برعایدی سرمایه یا مالیات بر سوداگری که در ۲۷ ماده تدوین شده است را آغاز کردهاند، این طرح که تحت عنوان قانون مالیات بر عایدی سرمایه (اصلاح برخی احکام مربوط به مالیات بر عایدی سرمایه) کلیات آن در جلسه علنی روز چهارشنبه 5 خرداد 1400 تصویب و برای رسیدگی شور دوم به کمیسیون اقتصادی ارجاع شده بود، در جلسه روز یکشنبه مورخ 21 فروردین 1401 با حضور مسئولان دستگاههای اجرایی ذی ربط، دیوان محاسبات و کارشناسان مرکز پژوهش های مجلس مورد بحث و بررسی قرار گرفت و با اصلاحاتی در عنوان و متن به تصویب رسید، اما تاکنون در صف انتظار برای قرار گرفتن در دستور صحن مجلس بود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
نوسانات شدید بازار ارز، طلا و خودرو، و همچنین رسانهای شدن نامه وزیر امور اقتصادی و دارایی خطاب به رئیس مجلس در هفتههای اخیر -که در شهریور ماه امسال نوشته شده بود- و در آن خواستار تسریع مجلس در تصویب مالیات بر عایدی برای مقابله با سوداگری در بازارهای طلا، ارز، خودرو و مسکن شده بود، موجب در دستور قرار گرفتن این طرح در مجلس شد.
* اهمیت مالیات بر عایدی سرمایه
به دلیل شکلگیری تقاضای سوداگرانه در بازارهای دارایی مانند مسکن، خودرو، طلا و ارز، شاهد نوسانات قیمتی در این بازارها هستیم، این نوسانات قیمتی با ایجاد نااطمینانی از یک سو و با افزایش قیمت از سمت دیگر موجب اخلال در روند فعالیتهای اقتصادی شده و نیاز مصرفی مردم را با مشکل مواجه میکند.
همچنین در مواردی افزایش ارزش دارایی، ناظر به اقدامات مالک آن نیست بلکه مواردی مانند توسعه شهری یا تغییرات اقتصاد کلان مانند نوسانات تورمی موجب افزایش ارزش دارایی میشوند. برای جلوگیری از فعالیتهای سوداگرانه و همچنین رعایت عدالت و جلوگیری از تشدید فاصله طبقاتی لازم است تا با اخذ مالیات از عایدی سرمایه، انگیزه خرید و فروشهای کوتاه مدت افراد را کاهش داد. همچنین این مالیات با کاهش بازدهی این بازارها در بلند مدت میتواند موجب هدایت سرمایه به سمت تولید شود.
از آنجا در نظام مالیات بر عایدی سرمایه، تکالیف مالیاتی متوجه اشخاص حقیقی میشود لازم است تا با استفاده از معافیتهای گسترده، ضمن کاهش افراد مشمول مالیات و تسهیل فرآیند مالیات ستانی، با تفکیک نیازهای مصرفی از تقاضای سوداگری، صرفاً سوداگران مورد اصابت قرار گیرند.
به همین منظور در طرح مالیات بر عایدی سرمایه، معافیتهایی مانند معافیت ملک به تعداد اعضای خانوار (تا ۴ ملک)، معافیت وسایل نقلیه به تعداد اعضای خانوار( تا ۴ وسیله نقلیه) و معافیت ۲۰۰ گرم طلای ۱۸ عیار در هر ۵ سال برای هر شخص حقیقی گنجانده شده است.
* مالیات بر سوداگری راهی برای خروج اقتصاد از رکود و دلالی
دیگر دغدغه در طراحی نظام مالیات بر عایدی سرمایه، جلوگیری از ایجاد رکود و کمک به رونق تولید است. برای این منظور مواردی مانند معافیت بازار سهام، معافیت فروش املاک نوساز، معافیت معاملات ناظر به دارایی مرتبط با شغل (مانند معافیت معاملات خودرو برای نمایشگاه خودرو)، معافیت اراضی کشاورزی، تخفیف مالیاتی برای معاملات املاک اشخاص تجاری در حاشیه شهرها و شهرهای کوچک و غیره در طرح مالیات بر عایدی سرمایه لحاظ شده است.
از دیگر نکات حائز اهمیت در طراحی یک پایه مالیاتی، بستر اجرایی لازم برای اخذ این پایه مالیاتی است؛ حداقل اطلاعات لازم برای وضع مالیات بر عایدی سرمایه عبارتاند از اطلاعات قیمت خرید، قیمت فروش و دوره نگهداری دارایی. با توجه به تعداد بالای معاملات مربوط به داراییهای مشمول مالیات بر عایدی سرمایه، عملاً امکان اجرای این مالیات با تکیه بر عوامل انسانی (ممیز مالیاتی) امکان پذیر نیست و لازم است این فرایند به صورت سامانهای صورت گیرد.
علاوه بر موارد فوق، در طراحی و وضع قوانین مالیاتی برای اشخاص حقیقی باید تکالیف مودیان به نحوی باشد که تکالیف مذکور برای همه اشخاص با هر میزان تحصیلات و در هر نقطه کشور به سهولت قابل انجام باشد؛ اگر این موارد در طراحی بستر اجرایی لحاظ نشوند، این قانون فاقد پذیرش اجتماعی بوده و در عمل با چالش جدی در اجرا مواجه خواهند شد.
برای پاسخ به موارد فوق، از رویکرد «اشخاص ثالث» در طراحی بستر اجرایی این پایه مالیاتی استفاده شده است. در این سازوکار، مودیان درگیر فرآیند مالیاتی نمیشوند و این مراجع رسمی ثبت معاملات هستند که موظف اند اطلاعات مربوط به معاملات را برای سازمان مالیاتی ارسال کنند.
* اهداف طرح مالیات بر عایدی سرمایه
مالیات بر عایدی سرمایه مالیاتی است که بر اختلاف قیمت خرید و فروش دارایی وضع میشود؛ به طور کلی ۳ هدف اصلی را میتوان از وضع مالیات بر عایدی سرمایه دنبال کرد که در ادامه مطرح میکنیم.
1- کاهش سوداگری و ایجاد ثبات و آرامش در بازار
افراد به دلیل انتظار افزایش قیمت داراییهایی مانند مسکن، خودرو، طلا و ارز نسبت به خرید و احتکار آنها اقدام میکنند تا در آینده با قیمت بیشتری به فروش برسانند. این تقاضای سوداگری موجب نوسانات قیمتی مثبت در این بازارها میشود و به دلیل چسبندگی رو به بالای قیمتها، شاهد افزایش قیمت هستیم.
نمودار زیر روند تغییرات شاخص متوسط قیمت مسکن و نوسانات قیمتی مثبت متوسط قیمت مسکن را در سه شهر تهران، مشهد و اصفهان از 96 تا 1400 نشان میدهد. این تقاضای سوداگری در بازار موجب افزایش تقاضا در بازار شده و پاسخ به نیازهای مصرفی مردم ناظر به این اقلام را با مشکل مواجه میکند.
درصد رشد فصلی متوسط قیمت مسکن در شهرهای تهران، مشهد و اصفهان.
مآخذ: مرکز آمار ایران
2- حمایت از تولید
در صورتی که این لایحه در مجلس تصویب شود، می توان امیدوار بود بخش عمده ای از نقدینگی که در جامعه وجود دارد و صرف دلالی و سوداگری در اقتصاد می شود، به سمت تولید حرکت کرده و با این قانون جهش فوق العاده ای در حوزه تولید رخ خواهد داد.
3- برقراری عدالت مالیاتی
اغلب افرادی که در شرایط فعلی در حال سوداگری و دلالی در اقتصاد هستند، از طبقهای هستند که مالیات بسیار اندکی پرداخت کرده و اصطلاحا فرار مالیاتی بالایی دارند. این قانون میتواند به عنوان یک پایه مالیاتی جدید، درآمد مالیاتی کشور را افزایش داده و با ایجاد مودیان جدید مالیاتی، افرادی که تا دیروز مالیاتی بابت فعالیت های سوداگرانه خود پرداخت نمیکردند را وادار به پرداخت مالیات کند.
در چنین شرایطی برقراری عدالت مالیاتی نیز در میان فعالین اقتصادی و افراد جامعه رشد خواهد کرد.
* مالیات بر فعالیت سوداگرانه هرچه زودتر تصویب شود
در اینباره کامران رحیمی، اقتصاددان، در گفتوگو با ایران اکونومیست، میگوید: یکی از مشکلات کشور در زمینه مالیات، عدم دریافت مالیات از طبقههای مرفه است که فعالیت قابل سنجش با قوانین مالیاتی فعلی را ندارند.
وی ادامه داد: در شرایط فعلی، فعالیتهای سوداگرانه و دلالی هزینهای ندارد و همه افراد میتوانند با اندک سرمایه نیز وارد این فعالیتها شده و سود این گونه معاملات نیز بسیار بیشتر از تولید است.
عضو هیات علمی دانشگاه تاکید کرد: در صورتی که قانون مالیات بر عایدی سرمایه یا مالیات بر فعالیتهای سوداگرانه تصویب شود، بخش عمدهای از معاملات صوری در کشور کاهش مییابد و افرادی که تنها با انجام معاملات هر روزه به دنبال کسب منفعت هستند، فعالیت خود را متوقف کرده و همین مساله میتواند سرمایه ها را به سمت تولید حرکت دهد.
رحیمی تصریح کرد: قانون فعلی باید هرچه زودتر تصویب شود تا مصرف کننده واقعی از دلالان شناسایی شده و افرادی که با زحمت زیاد پسانداز کسب میکنند تا خودرو، طلا و مسکن برای خود تهیه کنند، با مشکل مواجه نشوند.
وی با اشاره به اینکه عدهای سودجو، سفتهباز و دلال مخالف اجرای این طرح هستند، افزود: دلالان و افرادی که منفعت آنها در بالا رفتن قیمت خودرو، مسکن، طلا و ارز است، مخالفان این لایحه هستند. این افراد فقط به کسب سود خود به صورت روزانه میاندیشند و این قانون می تواند بخش عمدهای از فعالیت سوداگرانه این افراد را کاهش دهد.
پایان پیام/
منبع: خبرگزاری فارسمنبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: طرح مالیات بر عایدی سرمایه فعالیت های سوداگرانه نوسانات قیمتی پایه مالیاتی تصویب شود فعالیت ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۸۸۹۲۹۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مصوبه جدید مجلس درباره مالیات بر عایدی سرمایه | چه داراییهایی شامل این نوع از مالیات میشوند؟
به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایسنا، نمایندگان مجلس در جلسه علنی امروز در جریان بررسی ایرادات شورای نگهبان در طرح مالیات بر سوداگری و سفته بازی ماده ۱۲ این طرح را اصلاح کردند.
صدر ماده (۱۲) به شرح زیر اصلاح میشود:
ماده ۱۲- یک ماده بهعنوان ماده (۴۶) ذیل فصل اول باب سوم قانون مالیاتهای مستقیم به شرح زیر الحاق میشود:
ماده ۴۶- کلیه اشخاص غیرتجاری انتقالدهنده «عین» یا «حقواگذاری محل» در خصوص انتقال داراییهای زیر مشمول مالیات بر عایدی سرمایه هستند:
۱- املاک با انواع کاربری و حق واگذاری محل
۲- انواع خودروی سواری دارای شماره انتظامی (پلاک) شخصی
۳- انواع طلا، نقره، پلاتین و مسکوکات آنها و جواهرآلات
۴- انواع ارز
تبصره (۱) و (۲) ماده (۱۲) به شرح زیر اصلاح شد:
۵۰درصد مالیات ها را این افراد پرداخت می کنند!تبصره ۱- پس از استقرار بستر اجرایی موضوع ماده (۱۶ مکرر) قانون پایانههای فروشگاهی و سامانه مودیان، صدور صورتحساب الکترونیکی تنظیم وکالت بلاعزل با موضوع انتقال دارایی های موضوع بندهای (۱) و (۲) این ماده، در این قانون در حکم انتقال است و مشمول مالیات موضوع این فصل میشود و موکل اصلی یا موکلین بعدی وکالت بلاعزل مسئول پرداخت مالیات متعلق هستند. مبلغ درج شده در صورتحساب الکترونیکی موضوع ماده (۱۶ مکرر) قانون پایانههای فروشگاهی و سامانه مؤدیان، مبنای محاسبه عایدی سرمایه داراییهای موضوع این تبصره است.
آییننامه اجرایی این تبصره حداکثر یک سال پس از لازم الاجرا شدن این ماده، توسط سازمان با همکاری سازمان ثبت اسناد و املاک کشور تهیه میشود و به تصویب هیأت وزیران میرسد.
تبصره ۲- در این قانون و قانون پایانههای فروشگاهی و سامانه مؤدیان، صدور صورتحساب الکترونیکی تعویض شماره انتظامی (پلاک) داراییهای مشمول مقررات شمارهگذاری، در حکم انتقال داراییهای مذکور تلقی میشود.
تبصره (۳) و (۴) ماده (۱۲) به شرح زیر اصلاح شد:
تبصره ۳- اخذ مالیات موضوع این فصل مشروط به استقرار بستر اجرایی موضوع ماده (۱۶ مکرر) قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مؤدیان است.
تبصره ۴- پس از استقرار بستر اجرایی موضوع ماده (۱۶ مکرر) قانون پایانههای فروشگاهی و سامانه مؤدیان، معاملات داراییهای موضوع بندهای (۱) و (۲) این ماده که مرتبط با فعالیتهای شغلی نیستند، صرفاً مشمول مالیات موضوع این فصل هستند و مشمول مالیات موضوع ماده (۹۳) این قانون نمیشوند.
تبصره (۵) و (۶) ماده (۱۲) به شرح زیر اصلاح شد:
تبصره ۵- در صورت فروش دارایی های موضوع بندهای (۳) و (۴) این ماده توسط اشخاص غیرتجاری به اشخاص موضوع اجزای (۳) و (۴) بند «ث» ماده (۱۶مکرر) قانون پایانههای فروشگاهی و سامانه مؤدیان، عایدی حاصل از انتقال داراییهای مذکور معاف از مالیات موضوع این فصل است. در صورت فروش داراییهای مذکور به سایر اشخاص، کل درآمد یا وجوه دریافتی حاصل از انتقال داراییهای فوق مشمول مالیات موضوع فصل ششم باب سوم این قانون میشوند.
اطلاعیه جدید سازمان امور مالیاتی درباره الکترونیکی شدن پرداخت مالیات بر ارثتبصره ۶- اشخاص غیرتجاری بالای هجده سال که دارایی های موضوع بند (۳) این ماده را مستقیماً از اشخاص موضوع جزء (۳) بند «ث» ماده (۱۶مکرر) قانون پایانههای فروشگاهی و سامانه مؤدیان خریداری کردهاند، میتوانند داراییهای مذکور را به سایر اشخاص غیرتجاری انتقال دهند. ثبت انتقال مذکور با درج شماره منحصربفرد مالیاتی صورتحساب الکترونیکی خرید اولیه، در حکم صدور صورتحساب الکترونیکی است و صورتحساب الکترونیکی مذکور با درج بلاعوض بودن یا درج مبلغ معامله فوق بهصورت خودکار به کارپوشه غیرتجاری خریدار منتقل می شود. خریدار مکلف است ظرف سی روز از تاریخ درج صورتحساب الکترونیکی در کارپوشه غیرتجاری، نسبت به اعلام پذیرش یا عدم پذیرش این صورتحساب الکترونیکی اقدام کند. عدم اظهارنظر ظرف مدت مذکور به منزله عدم تأیید صورتحساب الکترونیکی مربوط است.
تبصره (۷) ماده (۱۲) به شرح زیر اصلاح شد:
تبصره ۷- عایدی سرمایه حاصل از انتقال اوراق بهادار یا کالای مورد معامله در بهابازار (بورس) ها و بازارهای خارج از بهابازار (بورس) از قبیل صندوقهای کالایی، صندوقهای املاک و مستغلات و گواهی سپرده سکه طلا، مشمول مالیات موضوع این فصل نمی شود.
تبصره (۸) ماده (۱۲) به شرح زیر اصلاح شد:
تبصره ۸- اخذ مالیات موضوع این ماده، مانع از اجرای سایر قوانین از قبیل قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز نیست. همچنین سازمان موظف است مجموع درآمدهای موضوع این فصل متعلق به هر شخص غیرتجاری را برای وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ارسال کند.
کد خبر 846686 برچسبها خبر مهم مالیات سازمان امور مالیاتی کشور شورای نگهبان مجلس شورای اسلامی